1. Помеѓу сонот и стварноста
Речиси е време за ручек.
Скијам со девојка ми, всушност одам пред неа зашто е пребавна.
Речиси е време за ручек.
Лицето ми е нурнато во снегот. Веќе ништо не чувс¬твувам, небаре сум во памук. Не можам да дишам. Некој ми ја фаќа главата и ми ја врти: дишам.
Сега сум во некоја гаража, наликува на автомеханичарска работилница. Имам чувство дека има некој пред мене, свртен со грбот, и некој зад мене што ми ја допира главата, но не ги распознавам јасно. Жеден сум. Некој ми дава да пијам. Чувствувам како свежата течност ми слегува сè до желудникот и отаде; ја чувствувам во мочниот меур и не успевам да ја задржам; ја чувствувам како ми истекува помеѓу нозете: прекрасно е, налик на оргазам.
Гаражата е хеликоптер што итно ме пренесува во болница. Буден сум, но свеста ми лунѕа во шок, создава заблуден одбранбен механизам што го збркува она што во суштина се случува. Потоа ќе ми кажат дека многумина, кога по тешки несреќи ги пренесуваат со хеликоптер, раскажуваат дека биле во гаража; ќе ми кажат дека, кога сум пристигнал во итна помош, сум рекол дека некој ми дал да се напијам, при што сум предизвикал сеопшта паника. Да го сторел некој тоа навистина, сега не би бил овде да пишувам.
Ме изненадува што на остиското крајбрежје изградиле американска болница. Дури и амбулантните возила се американски: крупни, тукуречи квадратни и полни со ротациски светилки и светилчиња. Спружен сум на автомобилска хауба непосредно пред влезот, а околу мене беснее битка. Американски маринци се борат со герилци од некакво африканско потекло, кое не можам попрецизно да го одредам: чад, проектили, експлозии. Не успевам да се исправам. Мислам дека не сум ранет, но многу ми е тешко да се движам, можам да бидам само пасивен набљудувач на она што се случува. Африканците се обидуваат да изведат државен удар, не би знаел на која држава, и експлодираат. Но не како исламистичките терористи натоварени со тринитротолуол, туку се вжештуваат како лава и се распрснуваат. Наликува на експлозивно самозапалување. Над влезот во итната помош има правоаголна решетка во златна боја. На еден герилец скриен зад неа постепено му се менува бојата: од црна во портокалова, сè до пламеноцрвена. Се вознемирувам и се обидувам да ги предупредам маринците, но не успевам да викнам, никаков звук не ми излегува од устата. Се вртам настрана и здогледувам голем автобус, од оние за туристички тури. Стои пред мене и се преполовува: благодарение на некаква напра¬ва, предниот дел се одвојува од задниот, но остануваат поврзани. Каросеријата се преполовува, а шасијата се издолжува. Отстрана излегува квадратна платформа со отвор насреде, а на неа закачен еден вжештен герилец. Под платформата, каде што пред некој миг имаше асфалт, се отвора огромна бездна. Глетката по малку потсетува на пиратски брод со штица подадена над морето преполно со ајкули. Всушност, црнецот се струполува во дупката пред да експлодира.
Одненадеж се наоѓам внатре во автобусот. Седнат сум напред, а облегалката на седиштето е сосем спуштена. Застанат покрај мене, еден човек со бела коса ми вели:
„Син си им на Антонио и Милвија?“
„Да.“
„Тогаш смири се, ништо нема да ти се случи.“
Гласот на човекот е решителен и смирувачки, но мене ми е страв: предводник им е на герилците.
Операцијата на ’рбетниот столб трае девет часа, повредата е многу тешка. Да не ги споменуваме фрактурата на глуждот, исчанченото рамо, скршениот нос и исечениците на главата. Распарчениот прешлен ќе го заменат со парче од гребенот на карличната коска, коската на колкот; во суштина, потребни би биле титаниумски плочки, но немаат на располагање, а јас не можам да чекам да пристигнат.
Единствениот спореден ефект е што мора да бидам неподвижен, вратот три месеци мора да остане во исправена положба. Мора да ми постават краниотораколумбална ортоза: круна на која се зашрафени четири оски, кои, пак, се зашрафени за черепот. Сето тоа прицврстено за корсет од цврста пластика што ги покрива плеќите и градниот кош и достигнува до стомакот. Дури и ортозата треба да ја почекаме неколку дена, но вратот можам да го движам. Тој ми е единствениот дел на телото со кој успевам да управувам во моментов и ги гризам цевките што ми доведуваат воздух во белите дробови. Решаваат да ми направат трахеотомија. Решаваат и да ме стават во контролирана, фармаколошка кома. Темно е и тивко, но не сум сам. Едновремено се палат четири бели светилки и формираат круг. Едната ми е вертикално над главата, другите ги осветлуваат: Џон Пол Џонс со басот; Џими Пејџ со гитарата и тапани со лице што не успевам да го фокусирам. Го забележувам присуството на други луѓе, но не ги гледам. Небаре сме на некаква кружна сцена, а трибините околу неа се полни со тивки сенки. Наеднаш во рацете ми се наоѓа гитара и почнуваме да свириме. Свирам со две рок-легенди, но не сум возбуден; лудо се забавувам, среќен сум. Рацете итро ми се движат по вратот и нотите од песни што никогаш не сум ги учел летаат и го оцртуваат небото, како јато птици пред преселба. Не знам колку траеше свирката – меѓу другото и зашто во моментов времето не е битен фактор; од оние свирки е што, и кога вечно би траеле, би биле прекуси – и не помнам точно што свиревме. Седам на столчето од тапаните со палките в раце. Околу себе не гледам веќе никого, дури ни музичарите: не знам да свирам на тапани. Ме облева заслепувачка светлина.
На лондонскиот аеродром сум, треба да се вратам дома, во Рим. Во авионот сум и се гледам однадвор; се гледам како разговарам со стјуардесата, но седам неколку реда потаму. На Фјумичино сум, излегувам од аеродромот. Врне како од крбла, а никој не дошол да ме земе. Немам пари и не знам како да се вратам дома. Здогледувам син италијански воен автобус, ми личи празен. Влегувам и на возачкото седиште наоѓам карабинерска капа: си ја ставам на глава како маска и се обидувам да го запалам возилото, убеден дека никој не ме забележал. Автобусот е преполн со карабинери, ме залажаа стаклата замаглени од влагата. Веднаш доаѓаат двајца, ме запираат и ми ставаат лисици. Почнувам да преговарам за итно ослободување: „Колку треба за да ме пуштите? Да ви напишам вед¬наш два чека?“
На крајот, се договараме за милион по човек. Без да им стават на знаење на колегите што се случува, ми ги вадат лисиците и ме ослободуваат на дождот.
Ортозата пристигна и веќе ми ја поставија, па дојде моментот да ме разбудат од комата. Ги отворам очите и првото што го забележувам е една решетка на ѕидот спроти мене, истоветна со онаа каде што се криеше африканскиот герилец. Се сосредоточувам на неа и се обидувам да наѕрам дали внатре сè уште се наоѓа неексплодираниот тип.
„Добре дојде“, крај креветот ми стои еден белокос човек во мантил, „јас сум доктор Мамини.“ Го гледам во очи, предводникот на герилците е. Што бара овде? Пред сè, каде е тоа „овде“? Во суштина знам каде се наоѓам, но свеста избегнува да сфати целосно. Над главата ми виси квадратна рамка закачена за синџир, потсетува на платформата што излегуваше од автобусот за време на државниот удар. Доаѓаат двајца болничари:
„Здраво, пак си меѓу нас, а?“
И тие ме потсетуваат на некого. Можеби се актери, можеби сум ги видел во некој филм. Многу ми се познати, а истовремено и сосем туѓи. Не зборувам. Сè уште не знам, но, дури и кога би се обидел, не би испуштил никаков звук поради трахеотомијата и поради респираторот со кој е поврзана. Едниот болничар се доближува:
„Подготви се, доаѓаат твоите.“
Наеднаш стаклените врати покрај одделението за реанимација се полнат со луѓе. Не ги гледам убаво, како сенки се, но тука се. Другиот болничар ми носи уред за комуникација и ми го закачува на ортозата на висина на увото. Лицето му е згрчено во гримаса, но се чини љубезен. Ја проверува врската меѓу респираторот и трахеотомијата и на момент ми снемува воздух.
„Ало, Ло, ме слушаш?“, излегува глас од уредот и ми навлегува во увото, многу ми е познат, на сестра ми е:
„Ме слушаш ли, Лоренцо?“
Да, те слушам, Валентина. Ама каде сум? Кои се сите овие луѓе што како да ме познаваат? Што се случува? Толку работи имам да прашам, но од уста ми излегува нешто неочекувано:
„Оди во банка да запреш два чека, кои им ги напишав на двајца карабинери што сакаа да ме уапсат.“
Молк.
Ја замислувам сестра ми, кутрата, како се мачи да го протолкува мојот налог. Интелигентно испитува со единственото оружје што го има на располагање:
„Смири се, јас ти го платив станбениот кредит.“
„Не разбираш, запри ги чековите, не сакам да им платам!“, вознемирено ѝ одговарам.
Пак момент.
Во тој миг сеопштиот страв, надвиснат во застојаниот воздух на ходникот за посети во одделението за интензивна нега, се конкретизира: има мозочни оштетувања. Страв што по неколку мига го разбива првото прашање на мојата нова свест:
„Веќе не можам да одам, така?“
