СКОПЈЕ, ГОДИНА XVIII, БРОЈ 161 – 162, МАЈ – ЈУНИ 2024
Зак ја одбира уметноста како свет во кој може да избега за миг. Фотографирањето станува дел од него, нешто што со задоволство го прави само за себе. Во петдневното, на моменти налудничаво патување, со никонот е портретирана американската почва, гледана со очите на Зак – папсани од умор и тага, натопени и удавени во мрсно мартини – a горчината, заблажена со тоблероне.
Обидите да се прогони злото и неротката да роди се гледаат во верувањето да се прават одредени магиски обредни ритуали. Интересен е фактот на испреплетување на паганските обичаи со христијанското верување. Во еден момент Донка се моли пред иконата од Богородица, а веќе во друга сцена таа и Милан врзуваат конци и го гребат каменот во чии магиски моќи се верувало, а и сè уште има луѓе кои веруваат.
Додека човек ја чита, и тој живее во куќата на џамијата, јаде од ручекот што Зинат Ханум го подготвува, а го претставува бегството од сопствената беда и обвинување, со секој залак како да ја прежива нејзината проектирана вина, или го гледа Гуштерот, несреќното дете што плаќа за гревовите на своите родители и предци, како доползува низ вратата бесшумно во ноќта.
Конечното бестрашно претставување на смртта на злото во неговото присвојувањево „Порој од пепел“ е возвишен епилог на недвосмисленото обожување на колективната декаденција, како ангажирана реакција за трансформација на негативните животни полнежи во потенцијалот за грижа дури и за најладнокрвните вгнездени демони.
„Во нашата долина живеат стотици модри жени. Има светломодри, како мајка му на Некла, и темномодри, како мајка му на Фидан, има модроцрвени и модроцрни жени. Има жени што своите модрини ги носат околу вратот како обрачи во вдлабнатината под грлото како медалјон, на некои модрините им се на рацете, како алки околу зглобовите од дланките или стапалата.“
